Podczas gdy w Brukseli trwa batalia o nowe cele klimatyczne na 2050 r. wiele polskich miast i wsi już teraz dusi się smogiem. Forum Energii zebrało najważniejsze dane o zaopatrzeniu w ciepło, żeby zwrócić uwagę na ciepłownictwo, które jest traktowane jak ubogi kuzyn energetyki.

8 listopada 2019 r. Ministerstwo Energii przedstawiło zaktualizowaną Politykę energetyczną Polski do 2040 r. Za przyjęcie strategii energetycznej będzie jednak odpowiadał już nowy rząd, w tym nowe resorty – Ministerstwo Aktywów Państwowych i Ministerstwo Klimatu. Naszym zdaniem dla Polski nadszedł czas odniesienia się do kryzysu klimatycznego i energetycznego. Polska powinna też zacząć realizować zobowiązania podejmowane na forum unijnym. Energetyce trzeba nadać kurs zgodny z międzynarodowymi trendami, a nie pozwolić by dryfowała w przypadkowym kierunku.

Ochrona klimatu jest jednym z priorytetów UE, a energetyka jednym z najważniejszych obszarów ich realizacji. Ciepłownictwo pozostaje jednak zapomnianym sektorem. A to dzięki działaniom na rzecz czystego ciepła moga skorzystać zarówno globalny klimat i obywatele w Polsce. Forum Energii publikuje nowe opracowanie pt. "Jak porozumieć się z Brukselą w sprawie czystego ciepła", w którym rekomenduje konkretne działania dla polskiego rządu, wspierające pozyskanie środków w nowej perspektywie UE.

Polska energetyka znalazła się na zakręcie. Co zastanie kolejny rząd po wyborach jesienią? W spadku dostanie nie tylko elektroenergetykę, ale również smog.

Nie będzie nadmierną przesadą stwierdzenie, że krajowe ciepłownictwo, zarówno systemowe jak i niesystemowe, znalazło się przed historycznym zakrętem. Jeśli dobrze w ten zakręt wejdzie odniesiemy duży sukces, jeżeli nie, skutki mogą być poważne.

W raporcie Czyste ciepło 2030. Strategia dla ciepłownictwa Forum Energii przeanalizowało, jak w sposób efektywny kosztowo i sprawiedliwy społecznie sprawić, aby do 2030 r. ogrzewanie przestało być źródłem smogu w Polsce. Według analizy, w ciągu dekady koszty zdrowotne zanieczyszczeń można obniżyć o 50%, a emisje pyłów z indywidualnego ogrzewania ograniczyć o 91%. Jednocześnie emisje CO2 z ciepłownictwa spadną o 30%.

Opracowywane w krajach członkowskich plany na rzecz energii i klimatu i ich ocena (cele, instrumenty, finansowanie) przez Komisję Europejską to duża zmiana jakościowa w procesie tworzenia i realizacji unijnej polityki energetyczno-klimatycznej. Dotychczas cele energetyczne i klimatyczne były rozproszone w wielu aktach prawnych, teraz łączy je nadrzędny cel, jakim jest neutralność klimatyczna w 2050 r., wynikająca z porozumienia paryskiego.

Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 to już drugi, obok długo oczekiwanej Polityki energetycznej Polski do 2040 r., strategiczny dokument dla polskiej energetyki. Będzie miał wpływ m.in. na inwestycje w sektorze energetycznym, realizację naszych międzynarodowych zobowiązań, bezpieczeństwo energetyczne i poprawę jakości powietrza. Powinien zatem nie tylko opisywać aktualny stan polskiej energetyki, ale przede wszystkim definiować przyszłe cele oraz określać środki i działania, by je osiągnąć.

Polska, planując modernizację sektora ciepłownictwa, może skorzystać z doświadczeń Danii i Niemiec. Forum Energii przedstawia dobre praktyki z dwóch państw, leżących w podobnej strefie klimatycznej, których systemy zaopatrzenia w ciepło były do niedawna silnie uzależnione od węgla.

19 grudnia zakończyły się negocjacje unijnego rozporządzenia dotyczącego rynku energii elektrycznej. Dla Polski był to ostatni, najbardziej kontrowersyjny element Pakietu zimowego. Od 2017 roku w Parlamencie Europejskim i Radzie dyskutowano, jak sformułować przepisy wprowadzające limit emisji CO2 na poziomie 550 g/kWh wyprodukowanej energii elektrycznej. Mają one obowiązywać w rynkach mocy.