Unijna polityka klimatyczna znów przyspiesza. Komisja Europejska właśnie zaproponowała podniesienie celu redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2030 rok do 55%. Polska zawsze się sprzeciwiała ambitnym celom, ale teraz przełom wydaje się możliwy – koniec węgla jest nieuchronny, musimy zadbać o bezpieczeństwo energetyczne, po koronawirusie potrzebujemy nowych inwestycji, a redukcja emisji CO2 wiąże się z poprawą jakości powietrza, co rząd określa strategicznym wyzwaniem. Podejmując te działania teraz, w cieple, elektroenergetyce i transporcie możemy ograniczyć emisje o ponad 40%. Pozostałe redukcje będą pochodną nowej polityki wobec przemysłu i rolnictwa oraz podziału wysiłków między państwa członkowskie.

Przyszły miks energetyczny będzie zdominowany przez źródła odnawialne (OZE) o zerowych kosztach produkcji – farmy wiatrowe i fotowoltaikę. Obfitość taniej energii elektrycznej pozwoli na zastąpienie nią paliw kopalnych zarówno w ciepłownictwie jak i w transporcie. Efektywne zintegrowanie tych sektorów, w ramach jednego systemu energii, pozwoli na przezwyciężenie problemu, jakim jest zależność produkcji zmiennych OZE od warunków pogodowych.

Elektryfikacja wyznacza kierunek nieuchronnych zmian w wielu obszarach naszego życia, m.in. w transporcie i ciepłownictwie. Ten kierunek wymusi ściślejszą współpracę różnych sektorów gospodarki z przyszłym, całkowicie odmiennym od dzisiejszego systemem elektroenergetycznym. Integracja trzech gałęzi — transportu, ciepłownictwa i elektroenergetyki jest nową koncepcją funkcjonowania całego rynku energii. Jak może on wyglądać w 2050 roku? Jak konieczne zmiany przybliżą Polskę do celu neutralności klimatycznej? Forum Energii w nowej analizie przekonuje, że dobra strategia łączenia sektorów to korzyści dla polskiej gospodarki i społeczeństwa.

Ciepłownictwo i my wszyscy w Polsce mamy problem. Ogrzewając domy opieramy się na technologiach z lat 50 i 60-tych ubiegłego wieku. Zimą mamy najgorszej jakości powietrze w Unii Europejskiej. Społeczeństwo ponosi ogromne koszty zanieczyszczenia powietrza – rocznie płacimy naszym zdrowiem 120 mld zł. Korzystamy przede wszystkim z węgla, którego zaczyna nam brakować, a do tego płacimy koszty uprawnień do emisji CO2. Co dalej? Czy koronawirus oznacza koniec marzeń o czystym powietrzu i koniec inwestycji w nowoczesne technologie? Wprost przeciwnie. Właśnie teraz powinniśmy stawiać na źródła odnawialne.

Wyzwanie związane z walką z koronawirusem i nadchodząca wiosna odciągają uwagę opinii publicznej od problemu smogu. Tymczasem on sam nie zniknie i jak bumerang powróci za kilka miesięcy razem z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Szczególnie do miast i miasteczek – gdzie podobnie jak w Żywcu ponad 80% energii do ogrzewania pochodzi z węgla. W najnowszym raporcie Forum Energii pt. „Antysmogowa mapa drogowa dla Żywca. Czyste ciepło do 2030 roku.” wskazujemy jakie kroki należy podjąć, by pozbyć się smogu w perspektywie 2030 roku.

Po kilku tygodniach pandemii w Polsce wiemy już na pewno, że wirus zainfekuje gospodarkę, nawet jeśli my sami się go w końcu pozbędziemy. W wielu obszarach trzeba działać szybko. Ale trzeba także pomyśleć o odbudowie gospodarczej, w której niskoemisyjna transformacja energetyki musi zająć centralne miejsce. To właśnie jest czas na odważne decyzje, dotychczas odkładane na później. Już dziś trzeba zapowiedzieć strategiczną przebudowę sektora, żeby pomóc społeczeństwu wyjść z kryzysu i zapewnić długofalowe korzyści.

Co się właściwie stało na ostatniej Radzie Europejskiej? Polska przyjęła cel neutralności klimatycznej czy go zawetowała? Czego można się spodziewać w najbliższych miesiącach? O wynikach Rady oraz jej skutkach rozmawiają dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk oraz dr Joanna Maćkowiak-Pandera.

Podczas gdy w Brukseli trwa batalia o nowe cele klimatyczne na 2050 r. wiele polskich miast i wsi już teraz dusi się smogiem. Forum Energii zebrało najważniejsze dane o zaopatrzeniu w ciepło, żeby zwrócić uwagę na ciepłownictwo, które jest traktowane jak ubogi kuzyn energetyki.

Ochrona klimatu jest jednym z priorytetów UE, a energetyka jednym z najważniejszych obszarów ich realizacji. Ciepłownictwo pozostaje jednak zapomnianym sektorem. A to dzięki działaniom na rzecz czystego ciepła moga skorzystać zarówno globalny klimat i obywatele w Polsce. Forum Energii publikuje nowe opracowanie pt. "Jak porozumieć się z Brukselą w sprawie czystego ciepła", w którym rekomenduje konkretne działania dla polskiego rządu, wspierające pozyskanie środków w nowej perspektywie UE.

Nie będzie nadmierną przesadą stwierdzenie, że krajowe ciepłownictwo, zarówno systemowe jak i niesystemowe, znalazło się przed historycznym zakrętem. Jeśli dobrze w ten zakręt wejdzie odniesiemy duży sukces, jeżeli nie, skutki mogą być poważne.