Rynek mocy, który jest elementem większej reformy rynku energii elektrycznej, został wprowadzony w Wielkiej Brytanii, aby przeciwdziałać spadającym rezerwom mocy i dać impuls dla inwestycji w nowe moce wytwórcze. Pierwsze doświadczenia Wielkiej Brytanii pokazują, że na razie nie można mówić o pobudzeniu inwestycji w nowe moce, natomiast mechanizm wygeneruje znaczne koszty dla konsumentów energii elektrycznej.
Rynek mocy w Wielkiej Brytanii | Doświadczenia ważne dla Polski
Najważniejsze wnioski
Tło wprowadzenia rynku mocy w Wielkiej Brytanii
- Rynek mocy, który jest elementem szerokiej reformy rynku energii elektrycznej, został wprowadzony w Wielkiej Brytanii w celu przeciwdziałania spadającym nawet do 4% w latach 2018-19 rezerwom mocy oraz dla pobudzenia inwestycji w moce wytwórcze.
- Inną ważną składową reformy rynku energii elektrycznej jest wprowadzenie kontraktów różnicowych dla inwestycji w moce wytwórcze, charakteryzujące się niską emisją CO2 (energetyka jądrowa), co jest zgodne brytyjską strategią zmiany miksu energetycznego oraz zobowiązaniami unijnymi.
- Rynek mocy w Wielkiej Brytanii jest istotny dla Polski, ponieważ jest to pierwszy tego typu mechanizm zatwierdzony przez Komisję Europejską zgodnie z nowymi wytycznymi o pomocy publicznej w energetyce.
Wyniki pierwszej aukcji
- Aukcja na zapewnienie mocy za cztery lata (w sezonie 2018/2019) została przeprowadzona w grudniu 2014 roku, charakteryzowała się znaczącą nadwyżką podaży – 65 GW mocy ubiegało się o zamówienia na 48,6 GW.
- Przyznane kontrakty na zapewnienie mocy za cztery lata obciążą konsumentów kwotą 980 milionów funtów w okresie od 1 kwietnia 2018 do 31 marca 2019 roku.
- Cena rozliczeniowa ustalona na aukcji wyniosła 19,4 funta/kW/rok - znacznie poniżej ceny maksymalnej ustalonej na 75 funtów/kW/rok.
- Jeden duży projekt gazowy na 2GW oraz kilkanaście drobnych projektów otrzymały 15-letnie kontrakty (budowa nowych mocy), natomiast wszystkie pozostałe moce otrzymały 1-roczne (istniejące obiekty niewymagające modernizacji) lub 3-letnie kontrakty (istniejące obiekty wymagające modernizacji).
- Częściowo ze względu na konstrukcję rynku mocy, a częściowo ze względu na inne instrumenty wsparcia dla tego rodzaju zasobów, tylko niewielka część zasobów strony popytowej otrzymała kontrakty na pierwszej aukcji na zapewnienie mocy za cztery lata.
Rynek mocy w Wielkiej Brytanii – wnioski dla Polski
- Przed wprowadzeniem rynku mocy trzeba właściwie zidentyfikować problem i wybrać narzędzia, które pozwolą na jego rozwiązanie po najniższym koszcie dla konsumentów i gospodarki.
- Dla efektywnego wdrożenia rynku mocy kluczowe jest uwzględnienie zasobów strony popytowej, połączeń międzynarodowych, a także dostępności elektrowni. Jest to ważne zarówno ze względu na oszacowanie rzeczywistych potrzeb, obniżenie kosztów, jak też uzyskanie zgodności z unijnymi przepisami o pomocy publicznej.
- Wprowadzenie rynku mocy zbyt wcześnie może przynieść odwrotny skutek od zamierzonego (przedłużenie życia starym aktywom wytwórczym zamiast stworzenie zachęty do budowy nowych źródeł energii), nakładając na konsumentów dodatkowe koszty w zamian
za niewielkie korzyści. - Zasoby strony popytowej powinny być wynagradzane na tych samych zasadach co moce wytwórcze w celu: ograniczenia kosztów funkcjonowania systemu energetycznego, otwarcia rynku na nowe technologie, oraz zwiększenia konkurencji na rynku energii.
- Rynek mocy może negatywnie wpłynąć na przepływy energii pomiędzy krajami poprzez obniżenie relatywnej ceny energii w okresach wysokiego obciążenia krajowego systemu energetycznego, co jest zachętą do tego, żeby eksportować energię zagranicę, a nie importować.
Tytuł opracowania: "Rynek mocy w Wielkiej Brytanii. Doświadczenia ważne dla Polski"
Data publikacji : 6 kwietnia 2015
Pliki do pobrania :
Autorzy opracowania
Phil Baker,
Edith Bayer,
dr Jan Rączka