W Polsce zakończyły się wybory prezydenckie, ale strategiczne decyzje dotyczące przyszłości sektora energetycznego – m.in. budowy nowych mocy wytwórczych (w tym rozwoju OZE) czy modernizacji sektora ciepłowniczego – wciąż czekają na rozstrzygnięcie. Nadal czekamy na rewizję Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) i strategię dla ciepłownictwa. W odpowiedzi na potrzebę pogłębionej debaty nad kształtem transformacji energetycznej Forum Energii opublikowało raport pt. Czas inwestycji. Wnioski z modelowania systemu energetycznego Polski do 2040 r.

Region bełchatowski, kojarzony głównie z tradycyjną energetyką węglową, przechodzi fundamentalną transformację. W ciągu najbliższej dekady wyczerpią się lokalne złoża węgla brunatnego, a kolejne bloki w Elektrowni Bełchatów – jednej z największych elektrowni węglowych w Europie – będą stopniowo wycofywane z użycia. Region ma jednak szansę pozostać ważnym obszarem wytwarzania energii elektrycznej w Polsce w oparciu o nowe, niskoemisyjne technologie. Rozpędzenie takich inwestycji jest możliwe już teraz, a pierwszym krokiem powinno być ustanowienie w tym regionie tzw. obszarów przyspieszonego rozwoju OZE. W nowym raporcie na temat Bełchatowa "OZE w Bełchatowie. Nowe perspektywy dla regionu" Forum Energii analizuje uwarunkowania dla rozwoju farm wiatrowych i fotowoltaicznych na terenie siedmiu powiatów województwa łódzkiego. Proponuje także działania, które mogą być podjęte przez władze regionu, aby efektywnie wykorzystać szansę transformacji energetycznej.

Polska energetyka wchodzi w fazę dynamicznej transformacji. Moc zainstalowana w odnawialnych źródłach energii (OZE) przekroczyła 30 GW, a w 2024 r. produkcja energii elektrycznej z OZE osiągnęła rekordowe 30% w miksie energetycznym. W perspektywie kolejnych lat rola źródeł w fotowoltaice oraz wietrze na lądzie i morzu powinna szybko rosnąć. Aby nadążyć za potrzebami systemu oraz odbiorców, model rozwoju sieci w Polsce wymaga pilnych zmian. Nowy raport Forum Energii pt. „Polskie sieci 2040” przedstawia rozwiązania, które wesprą dalszą integrację źródeł odnawialnych i magazynów energii z systemem elektroenergetycznym.

2024_wrapped, czyli najciekawsze trendy w elektroenergetyce z minionego roku oraz z ostatniej dekady - na interaktywnych wykresach! Noworoczne podsumowanie to rozgrzewka przed publikacją naszego pełnego raportu Transformacja energetyczna w Polsce, który ukaże się już wiosną. 

Rynek mocy to system wsparcia publicznego, który ma utrzymywać moce sterowalne w polskim systemie elektroenergetycznym. Został wprowadzony w 2018 r., za zgodą Komisji Europejskiej, ponieważ elektrownie węglowe przestały na siebie zarabiać. Mógł zainicjować powstawanie nowych sterowalnych i elastycznych mocy, ale po dotychczasowych ośmiu aukcjach korzystają z niego głównie stare jednostki węglowe. Teraz trzeba mechanizm mocowy zaprojektować na nowo, tak aby dał impuls do nowych, elastycznych inwestycji zastępujących węgiel. Podpowiadamy, jak zorganizować nowy rynek mocy w Polsce. 

Prawie 42% gospodarstw domowych w Polsce korzysta z ciepła systemowego, co stawia nasz kraj w czołówce europejskiej. Jednak ponad 80% ciepła systemowego pochodzi z paliw kopalnych, głównie ze spalania węgla. Taka struktura wytwarzania ciepła nie ma przyszłości. Przestarzałe technologie grzewcze muszą być zastępowane rozwiązaniami nowoczesnymi, wykorzystującymi lokalne, odnawialne źródła energii. Aby możliwe było skorzystanie z pełnego wachlarza rozwiązań – konieczna jest zmiana parametrów pracy sieci ciepłowniczych. W najnowszym raporcie wskazujemy rozwiązania, które pozwolą wdrożyć w Polsce sieci niskotemperaturowe oraz wesprzeć modernizację sektora ciepła.

Transformacja energetyczna w Polsce postępuje, a rok 2023 był rokiem prawdziwych rekordów. Choć nadal głównym źródłem produkcji energii elektrycznej pozostaje węgiel, jego udział w miksie spadł  do najniższego  w historii poziomu 60,5% – to o 10 p.p. mniej niż rok wcześniej. Produkcja z OZE sięgnęła po raz pierwszy 27%. Jednocześnie wzrosła produkcja energii z gazu ziemnego – o ponad 40%. Hurtowe ceny energii w Polsce na tle innych krajów UE utrzymują się na bardzo wysokim poziomie, szybko rośnie uzależnienie gospodarki od importowanych paliw kopalnych. W najnowszej edycji raportu  „Transformacja energetyczna w Polsce”, przedstawiamy stan gry dotyczący transformacji oraz szersze spojrzenie na całość procesu.

Elektrownie wiatrowe z każdym rokiem pełnią coraz ważniejszą rolę w polskich systemie elektroenergetycznym. Lądowe farmy wiatrowe w tym roku mają szansę stać się drugim źródłem w miksie produkcyjnym energii elektrycznej, wyprzedzając węgiel brunatny. A już w 2026 r. polski miks powinien być uzupełniany przez pierwsze terawatogodziny wyprodukowane w morskich turbinach wiatrowych ulokowanych na polskim obszarze Bałtyku. W nowym raporcie Forum Energii przedstawiamy stan gry: czy offshore zostanie uruchomiony na czas, jak poprawić procesy, aby inwestycje były realizowane bez opóźnień oraz jak wykorzystać rzeczywisty potencjał morskiej energetyki wiatrowej na polskim wybrzeżu.

Ceny energii elektrycznej i ciepła od wielu miesięcy pozostają jednym z najważniejszych tematów rozmów Polek i Polaków. Dzięki mechanizmom mrożenia, wiele rodzin zostało tymczasowo ochronionych przed skutkami skokowego wzrostu cen energii. W dotychczasowych pakietach osłonowych pominięto jednak liczną grupę obywateli, którzy konsumują dużo energii elektrycznej, ponieważ postawili na pompy ciepła. Wysokie rachunki w tej grupie odbiorców, połączone ze zmianą sposobu rozliczania prosumentów sprawiły, że w 2023 r. wyraźnie spowolnił rozwój mikroinstalacji oraz pomp ciepła. Na popularności znów zyskują technologie oparte na gazie ziemnym. Polki i Polacy znaleźli się w pułapce inwestycyjnej.     

Pod koniec grudnia 2023 r. odbyła się jedna z ostatnich aukcji rynku mocy. W ramach tej formy pomocy publicznej zawarto dotychczas kontrakty na blisko 90 mld zł (nominalnie), które będą spłacane do 2044 r. Ich finansowanie pochodzi od odbiorców energii elektrycznej – w rachunku przeciętnego gospodarstwa domowego za energię elektryczną, opłata mocowa stanowi ok. 7%. Mechanizm ten, choć kosztowny, pozwala utrzymać moce w systemie energetycznym. Do tej pory jednak generował głównie dopłaty dla istniejących i nowych elektrowni węglowych i gazowych. Ósma aukcja okazała się inna od poprzednich: była zdecentralizowana, czysta, tańsza, a także bateryjna. Nie ma za to nowych mocy wytwórczych.